munnie-meeks-ze-wurld-ko-raunt

Lief reisdagboek,

Voor wie van de kop van dit stukje niks kan maken en het dus maar overgeslagen heeft, er staat: “money makes the world go round”, maar dan weergegeven in een door mijzelf ontwikkeld fonetische variant, het zogenaamde “janonetisch”. Dus hardop voor jezelf voorlezen en je weet èn wat er staat èn hoe je het uitspreekt, twee fonetische vliegen in één klap dus. Geld is dus onontbeerlijk voor het door laten draaien van de wereld, althans volgens deze uitdrukking. Het doet een beetje denken aan de slogan van de transport sector: zonder transport staat alles stil!

Of de wereld echt tot stilstand komt als we het geld afschaffen, valt te betwijfelen; immers vroeger had je helemaal geen geld en ik maak me sterk dat de aarde toen ook gewoon zijn rondjes draaide. Zou trouwens ook het einde betekenen van het populaire tv-programma “de wereld draait doorrrrrrrrrrrr” of … het zou omgeturnd moeten worden tot een satirisch programma. Maar het geld afschaffen, nee dat zit er voorlopig niet in … Daarvoor is het spul veel te handig. Je kunt er namelijk van alles mee kopen, van eerste levensbehoeften tot tweede, dertiende, vijftigste, etcetera aan toe. Je kunt er liefde voor kopen en volgens sommigen zelfs geluk, maar dat waag ik te betwijfelen.

Geld bestaat er in allerlei soorten en maten. Je hebt bijvoorbeeld muntgeld en papiergeld en elk land of gebied heeft zijn eigen soort geld, zoals de Euro, de Amerikaanse Dollar, de Koreaanse Won en de Japanse Yen. Er zijn niet alleen veel soorten geld, valuta genaamd, maar ze hebben ook allemaal een andere waarde. Met behulp van de wisselkoers kun je bijvoorbeeld uitrekenen hoeveel Yen er in één Euro passen of als je 5000 Taiwanese Dollars pint, hoeveel Euri er dan van je rekening wordt afgeschreven. In veel landen is de lokale munt-eenheid dermate gedevalueerd – minder waard geworden – dat je inmiddels heeeel veel van hun geld voor relatief weinig van ons geld krijgt.

Neem nou Indonesië, daar hebben ze – niet geheel onlogisch – Indonesische Rupiah ofwel IDR. Als je daar voor één Euro van koopt krijg je er momenteel maar liefst 12090 van; wat je noemt “veel geld voor je geld”. Voor het bescheiden bedrag van € 82.71 ben je dan “ miljonair”. En het was nog beter; een kleine drie jaar geleden stond de koers op IDR 13466 en was je dus voor 1.000.000 Rupiah slechts € 74.26 armer. Als je dit nog te veel vindt, dan moet je in Vietnam gaan pinnen; daar krijg je voor één Euro 27008.0508 Vietnamese Dong (let op de nauwkeurigheid) en kost één miljoen (Dong) dus slechts een luttele € 37.04!

In Indonesië spugen de geldautomaten briefjes van een “halve ton” (IDR 50.000) of van een “ton” (IDR 100.000) uit, tenminste als je de juiste pincode invoert. Die van 50.000 zijn het handigst, want 100.000 vinden ze vaak al lastig om van terug te geven; als je één miljoen opneemt, krijg je dus een stapel van 20 blauwe briefjes. Deze zijn vaak niet nieuw, maar zien er nog heel redelijk uit. Kleinere denominaties, vooral die van 1000 (€ 0.08), 2000 (€ 0.17) en 5000 (€ 0.33) Rupiah, zien er meestal helemaal niet uit. Er bestaan ook (aluminium) munten van 100, 200 en 500 Rupiah (€ 0.008, € 0.017 en € 0.033), maar die worden weinig gebruikt. Wel handig om mee naar huis te nemen, want ze wegen practisch niks.

Omdat geld zoveel verschijningsvormen heeft, is het leuk om het te verzamelen. En dat doe ik dus ook al geruime tijd. In eerste instantie heb ik mij gericht op papiergeld en het streven is om van elk land iets te pakken te krijgen, het liefst zo goed mogelijke biljetten. Als ik ergens in een buitenland ben, probeer ik zo veel mogelijk verschillende lokale bankbiljetten van zo goed mogelijke kwaliteit te scoren. Vaak lukt dat wel, tenminste als ze eenmaal door hebben wat je bedoelt. De laatste jaren ben ik ook munten, met name de hedendaagse, gaan verzamelen. Dat kost minder dan papiergeld, maar metaal is wel veel zwaarder dan papier; vorig jaar had ik bij terugkeer van onze reis bijna 10 kg aan munten “verzameld”.